Budowa ściany trójwarstwowej - etap drugi

Pustaki jako warstwa nośna, materiał izolacyjny oraz osłona w postaci elewacji z cegieł - tak w przybliżeniu wygląda ściana trójwarstwowa. Zwykle buduje się ją w dwóch etapach. Poniżej opisujemy drugi z nic.

W pierwszym etapie wzniesiona została warstwa konstrukcyjna, czyli przenosząca obciążenia. Następnie budynek przykryto dachem, który skutecznie ochroni ściany przed zawilgoceniem. Przyszedł więc moment na dodanie materiału izolacyjnego, który jest odpowiedzialny za termoizolacyjność budynku, a więc w największej mierze zapewnia późniejszą energooszczędność. Ostatni krok to wymurowanie ściany osłonowej, która nie tylko ochroni całą konstrukcję przed działaniem niekorzystnych czynników atmosferycznych czy uszkodzeniami mechanicznymi, ale także nada jej piękny wygląd.

Ściana trójwarstwowa to gwanacja niskich rachunków za ogrzewanie, długich lat bez potrzeby renowacji oraz niepowtarzalnej estetyki elewacji. Wszystko to pod warunkiem, że zostanie fachowo wykonana.

Układanie izolacji

Materiał izolacyjny, najczęściej w postaci wełny lub styropianu, układa się na warstwie nośnej z pustaków. Warstwy łączy się za pomocą kotew, na które nałożone są tzw. talerzyki. Krążki te nie tylko dociskają ocieplenie, ale także, dzięki znajdującym się na nich kapinosom, umożliwiają ściekanie skraplającej się na metalu wody w dół. Chroni to izolację przed zawilgoceniem.

Jeśli materiałem izolacyjnym jest wełna, trzeba zadbać o dodatkową możliwość wentylacji. Między ociepleniem a warstwą elewacyjną powinno się zostawić szczelinę powietrzną o szerokości 2-4 cm. Szczelina ta pozwala odparować wilgoci, która może przedostać się do środkowej warstwy w wyniku skraplania się pary wodnej. Powinna się zaczynać ok. 30 cm nad ziemią i kończyć dopiero pod dachem. Aby zapewnić cyrkulację powietrza, na ścianie elewacyjnej należy zostawić puste spoiny pionowe lub zastosować specjalne puszki wentylacyjne, przez które powietrze będzie mogło wlatywać i wylatywać, osuszając wszystkie warstwy ściany.

Wykonanie elewacji

Murowanie trzeciej i ostatniej warstwy rozpoczyna się od narożników. Naroża należy układać schodkowo na wysokość około 5 warstw, dokładnie poziomując cegły. Po wykonaniu dwóch narożników w tej samej płaszczyźnie, można przystąpić do murowania przestrzeni między nimi. Prace należy rozpocząć od właściwego umieszczenia pasa uszczelniającego. Następnie, murując na folii pierwszą warstwę cegieł należy co drugą - trzecią fugę pionową pozostawić pustą (otwartą), aby umożliwić wentylację szczeliny powietrznej.

Jedną z najważniejszych zasad podczas murowania elewacji z cegieł klinkierowych jest mieszanie produktów pochodzących  z różnych palet. Cegła jest produktem naturalnym i jej barwa zależy od składu mineralnego gliny, dlatego poszczególne partie klinkieru mogą nieznacznie różnić się od siebie odcieniem. Jest to zjawisko typowe, występujące u wszystkich producentów ceramicznych materiałów budowlanych.

Granice dopuszczalnych różnic kolorystycznych określają normy budowlane, tłumacząc to specyfiką procesu technologicznego oraz właściwościami gliny. Przestrzeganie zasady, by mieszać cegły z kilku palet powoduje, że różnice są niedostrzegalne. Jest to szczególnie istotne w przypadku cegieł o nieregularnej kolorystyce lica, jak na przykład Röben burgund czy cieniowana.

Odpowiednia zaprawa zapobiegnie wykwitom

Ważne jest także stosowanie odpowiedniej zaprawy, przeznaczonej specjalnie do klinkieru. Użycie innej zaprawy, szczególnie zawierającej wapno, może prowadzić do powstawania na murze wykwitów. Te białe, nieestetyczne zacieki powstają na skutek wymywania na powierzchnię muru soli rozpuszczonych pod wpływem działania wody lub wilgoci.

Zaprawę należy przygotować zgodnie z zaleceniami producenta. Ważna jest tu przede wszystkim odpowiednia konsystencja, czyli właściwa proporcja suchej zaprawy i wody. Po zakończeniu murowania fragmentu muru, należy usunąć z jego licowej powierzchni zabrudzenia, a fugi wyczyścić suchym pędzlem. Po zakończeniu prac należy lekko zwilżyć spoinę.

Ochrona przed niekorzystnym wpływem czynników atmosferycznych

Kolejnym istotnym czynnikiem, który pomoże uniknąć wykwitów, jest ochrona przed wilgocią, zarówno przed murowaniem, jak i w trakcie prac. Ze względu na proces wiązania samej zaprawy nie powinno się dopuszczać do zawilgocenia cegieł na placu budowy. Przed zawilgoceniem od strony gruntu ochroni umieszczenie cegieł na paletach. Natomiast od góry klinkier należy przykryć folią budowlaną, co zapobiegnie zawilgoceniu cegieł w razie deszczu. Zalecane jest również rozłożenie murowania elewacji na dwa etapy. Po wzniesieniu muru z cegieł, należy zabezpieczyć jego górną warstwę przed penetracją wody z opadów atmosferycznych. Następnie po około czterech tygodniach można rozpocząć fugowanie. Zdecydowanie odradza się wykonywania fug w czasie niesprzyjających warunków pogodowych, przede wszystkim w przypadku deszczu i temperatury poniżej 5°C.

Dylatacje

Oprócz uszczelnień gwarantujących ochronę przed wilgocią, elewacja z cegły klinkierowej wymaga wykonania dylatacji, czyli kilkumilimetrowych szczelin pomiędzy większymi fragmentami muru. Jest to konieczne, ponieważ ściany zewnętrzne poddawane są różnym naciskom i zmianom obciążenia. Jedna ściana może pracować inaczej niż przegroda z nią sąsiadująca, chociażby ze względu na różny stopień nasłonecznienia. Zaniechanie wykonania dylatacji może doprowadzić do powstawania rys i pęknięć. Szczelinę dylatacyjną wypełnia się masą elastyczną.

Uwaga na trudne miejsca

Zwykle przyjmuje się, że ściany trójwarstwowe są mniej podatne na błędy wykonawcze niż jednowarstwowe, ponieważ izolacja cieplna pozwala zabezpieczyć potencjalne mostki termiczne. Mimo to, kształtowanie przegrody z trzech warstw wymaga szczególnie precyzyjnego wykonania tych fragmentów ściany, przez które może uciekać ciepło. Są to najczęściej nadproża oraz podokienniki, ponieważ przy otworach okiennych i drzwiowych zostaje przerwana ciągłość materiału izolacyjnego. Warto w tym miejscu podkreślić, że w przypadku ściany trójwarstwowej trzeba wykonać dwa osobne nadproża - dla warstwy nośnej oraz dla elewacji.

Murując nadproża warto skorzystać z elementów gotowych. Dotyczy to zarówno warstwy nośnej, jak i elewacyjnej. Głębokość podparcia dla prefabrykowanego nadproża musi wynosić co najmniej 11,5 cm - mówi Krzysztof Omilian z firmy Röben.

Dzięki starannemu wymurowaniu nadproży i podokienników z prefabrykowanych elementów gotowych, można w dużej mierze ograniczyć straty ciepła, głównie za sprawą dokładnego dostosowania ich wymiarów do konstrukcji ściany. Na koniec warto dodać, że aby uniknąć mostków termicznych, okna w ścianie trójwarstwowej należy osadzić w płaszczyźnie ocieplenia.